„Być naturalnym” znaczy tyle, że nie robimy czegoś w sposób wymuszony, nieracjonalny, nielogiczny. Jest to jednak dość trudne i nie można nauczyć się tego z dnia na dzień.
Podczas treningów w dojo Ogasawara jedną z częstych odpowiedzi na moje pytania o to, jak coś należy robić, było właśnie „naturalnie”… ?
Oto, co na ten temat mówił Sensei Fumie Uozumi:
Ruchy [gesty]
Wspólne dla wszystkich zajęć ruchowych jest to, że gdy ćwiczymy jakiś fragment ciała, nie można poruszyć tylko tej jednej [wyizolowanej] części. Pozornie nieruchome części odgrywają rolę wspierającą dla pozornie ruchomych części, a działając harmonijnie i pomagając sobie nawzajem, umożliwiają płynne przeprowadzenie jakiejś akcji.
Jako znany wszystkim przykład: kiedy chodzisz, zamiast poruszać tylko nogami, utrzymujesz górną część ciała wyśrodkowaną nad biodrami i machasz rękami naprzemiennie w kierunku przeciwnym do kierunku ruchu nóg, aby ustabilizować środek ciężkości.
Ta sama zasada dotyczy łucznictwa. Czynność napinania łuku polega na wypychaniu go lewą ręką i jednoczesne naciąganie (przez pociągnięcie cięciwy) prawą ręką.
Działanie obu rąk jest wspierane przez stabilną postawę (ashibumi) i prawidłowe ustawienie tułowia (dozukuri), który – zewnętrznie nieruchomy – jest wspierany przez wewnętrzne napięcie. Sprawia to, że wygląd zewnętrzny zarówno lewej, jak i prawej ręki jest doskonały.
Umysł a ruchy
Jak wspomniano wcześniej, aby strzelać z łuku, części statyczne i ruchome muszą być w dobrej harmonii. Ale aby je zharmonizować, musimy najpierw zrozumieć związek między umysłem a działaniem. Jeśli skoncentrujesz swoją uwagę na jednym miejscu, twoja uwaga na innych częściach zniknie. W ramach eksperymentu zastanów się, co się dzieje, gdy patrzysz na jakiś przedmiot. Jeśli patrzysz na część całości (jeden punkt), możesz wyraźnie zobaczyć tę część, ale druga część jest nieostra.
Często możemy zaobserwować, że górna część ciała kołysze się podczas hadanugi lub łuk podtrzymywany przez prawą rękę mocno się porusza. Jest to spowodowane dynamiczną częścią zdejmowania kimona. Dzieje się tak, ponieważ świadomość skupia się na ruchu, a uważność na statyczne części zanika. Dlatego, aby zharmonizować część dynamiczną i statyczną oraz płynnie wykonać jeden ruch, należy zwracać uwagę na część statyczną, a nie dynamiczną.
Zasady strzelania
Związek między umysłem a ruchem można w skrócie przedstawić w następujący sposób, stosując go do łucznictwa:
- Uważaj, aby nie zaburzać osi pionowej (ashibumi, dozukuri) do „obsługi” osi poziomej (hikiwake).
- W przypadku ruchu rąk w lewo i prawo (hikiwake), ruch lewej ręki i ruch prawej ręki są w przybliżeniu w stosunku 1/3 do 2/3. W przeciwieństwie do wielkości ruchu, rozkład świadomości [uwagi] powinien być odwrotny: 2/3 do lewej, a 1/3 do prawej ręki. Innymi słowy, zgodnie z sentencją Bisshu Chikurin-ryu „Dai san no kokoro 大三の心” – Oshi-daimoku-hike-sanbuichi 押大目引三分一
- Jeśli chodzi o rozkład siły, ważne jest, aby rozłożyć siłę na oba łokcie, a następnie na obie ręce, i nie poluzować nasady barków. Powiedzenie „naciągnij łuk obydwoma łokciami” oznacza, że należy zwracać większą uwagę na łokcie, które mają mały zakres ruchu i oba barki, które mają jeszcze mniejszy zakres ruchu, niż ręce, które mają duży zakres ruchu.
- Powinieneś strzelać dolną częścią ciała jako częścią główną i górną częścią ciała jako drugorzędną. Mówimy: „naciągnij łuk brzuchem”. Skupiając się na mocy brzucha, powinieneś dążyć do wypełnienia energią każdego zakamarka ciała, a kiedy energia całego ciała zostanie zharmonizowana, nastąpi hanare. To teoria zgodna z prawami natury.
Natura
Jeśli zestawimy zasady strzelania z naturalnymi prawami życia drzew, możemy wysnuć następujące spostrzeżenia:
- Drzewo ⇒ Korzenie rozpościerają się głęboko i szeroko, a pnie i wierzchołki drzew sięgają nieba.
- Łucznik ⇒ Podeszwy stóp przylegają do ziemi i ciało (od pasa w dół) opada, a tył głowy sięga nieba (天突、地突).
- Drzewo ⇒ Rozpiętość korzeni i rozpiętość gałęzi są takie same.
- Łucznik ⇒ Szerokość ashibumi każdej osoby musi być taka sama jak jej yazuka.
- Drzewo ⇒ Gdy korzenie i pień rosną grube i mocne, gałęzie i liście rosną bujnie.
- Łucznik ⇒ Stabilizacja osi pionowej uzupełnia [doskonali] oś poziomą (w lewo i prawo).
- Drzewo ⇒ Nienaturalne ukorzenienie i rozgałęzienia nie stworzą dużego drzewa.
- Łucznik ⇒ Jeśli gdzieś w ruchu występuje defekt (patologia), nie można uzyskać seisha seichū 正射正中 (prawidłowego strzelania i trafiania)
- Drzewo ⇒ Podstawa gałęzi jest grubsza niż wierzchołek gałęzi, a pień jest jeszcze grubszy i mocniejszy.
- Łucznik ⇒ Łokieć powinien być silniejszy niż ręka, ramię powinno być mocniejsze niż łokieć, a brzuch mocniejszy niż bark.
Sensei
Sensei Fumie Uozumi 魚住文衞, Shihan odłamu Bisshu Chikurin-ryu z Ichinomiya urodził się w 1912 roku. W 1951 roku został uczniem Tsunemasy Tomity 冨田常正, by po jego śmierci w 1960 roku zostać najpierw głównym nauczycielem Tokufū dōmonkai 徳風同門会, a następnie w 1973 roku – Shihanem. W tzw. „międzyczasie” zdał na 8 dan (1970) i został hanshi (1972). W 1977 roku wstąpił do szkoły Ogasawara-ryu (co być może częściowo wyjaśnia powyższe przemyślenia ?). W Ogasawara otrzymał stopień shigetōkyu-kaku menkyo (重藤弓格免許). W 1981 roku został 9 dan, a w 1992 roku – 10 dan. Zmarł w 1999 roku.
Gdy w późniejszych latach doradzano mu używanie słabszego łuku, powiedział, że raczej zrezygnuje z łucznictwa niż zmniejszy siłę. I nigdy nie zmienił swojego 30-kilogramowego łuku. Na tym filmiku możecie obejrzeć jakie miał atomowe hanare.